施閏章 (Shī Rùnzhāng): 山行

Shī Rùnzhāng (1618-1683)






















Op weg in de bergen[1]

Rond de tempel wijkt het bladerdak voor een
wolkenloze hemel. Maar bij het gastenverblijf
verschijnt al avondmist. Het is ver in de lente.
Er komen geen andere gasten. Het pad raakt bedekt
met van de pijnbomen neerdalende pollen.[2]

naar Shī Rùnzhāng

Andere interpretaties

The rustic temple is hidden

The rustic temple is hidden
Amongst the trees. The mists of
Evening drift round the mountain
Cabin. Spring grows old. No one
Comes by. Undisturbed the old
Dust of pine pollen covers the path

—Rexroth, Love and the Turning year (p. 83), 1970.

En marchant dans la montagne

Le temple champêtre coupe la ligne des arbres ver-
    doyants,
Devant le pavillon montagnard, passe le brouillard
    du crépuscule.
Ici, bien que vieillisse le printemps, personne n’est
    encore venu,
La poussière dorée des cônes de pin couvre toujours
    le sentier.

—Hsu, Anthologie (214-215), 1933.

Neveleffect[3]

De veldgodpagode rijst boven de pijnen uit,
Mistsliert drijft traag langs zijn geschubde top,
Zoo daalt spinrag over een dennenappel -
Doodwade over een veelschildige tor.

—J. Slauerhoff, Helikon 5 nr. 1 (p. 8), april 1935.


1. Mijn interpretatie kwam ongehinderd door noemenswaardige kennis van het Chinees tot stand. De eerste zin 葉寺分晴樹 (blad of bladeren, tempel, scheiden, helder[e hemel, weer], bomen) bevat voor de leek al twee problemen. 晴 verwijst gewoonlijk naar mooi helder weer, of, zoals letterlijk in 晴天, een heldere hemel. Maar 晴樹 ‘heldere bomen’—tja. In de Franse vertaling is 晴樹 overigens ‘arbres verdoyants’ (‘groene bomen’ volgens Babel Fish) maar dat kan alleen als er sprake is van een drukfout, waarbij (‘helder; heldere hemel’) verwisseld zou zijn door (‘groen; blauw’). lijkt wel op , maar staat toch echt voor een ander woord.

Ook 葉寺 is problematisch. In het Japans lijkt 葉寺 voor te komen als een naam, maar het lijkt wel of de vertalers Rexroth en Hsu ‘blad, bladeren’ als een heel andere bepaling bij tempel zien... Rexroth vertaalt ‘rustic temple’ en Hsu ‘temple campêtre’ (wat kennelijk ook ‘landelijk, boers’ betekent). Maar een betekenis als ‘landelijk’ heb ik voor 葉 nergens terug kunnen vinden. Shuhai Wenyuan geeft bijvoorbeeld:

yè, xié Strokes: 15 Radical: 140.9
Literary: (1) Leaves. (2) Flat, wide things. (3) An age, a generation. (4) [sh shou], A surname. (5) A place name in Chu . Present day She prefecture Henan Province 河南省葉縣.
Modern: (1) leaf; foliage. (2) Surname. (3) page; leaf. (4) epoch.

Ik heb 葉寺 opgevat als ‘tempel’ (en de ‘bomen’ heb ik omgezet naar ‘bladerdak’).

2. Het einde van laatste zin is wel grappig. Rexroth en Hsu lijken verschillende vertalingen te geven voor 松花, wat letterlijk opgevat ‘dennenboombloem’ zou betekenen. Rexroth komt evenwel met ‘pollen’ en Hsu met ‘cônes de pin’, ‘denneappels’ dus. In het modern Chinees is dat laatste eerder 松果 (letterlijk ‘denneboomfruit’). 松花 sōnghuā bestaat als woord wel in modern Chinees, maar staat dan heel specifiek voor zogaamde ‘bewaarde eieren’ (misschien omdat de dennenboom geassocieerd wordt met langlevend; zie Baoyou yundung aquatic product process factory).

Verder is er in het modern het woord 松花儿, maar aan een foto daarvan is te zien dat dat iets is dat eruit ziet als een bloem (al begrijp ik niet direct was het precies is). ) Overigens werd het zoeken naar de betekenis van in het modern Chinees in mijn 現代中和辞典 (hedendaags Chinees-Japans woordenboek) bemoeilijkt doordat in vereenvoudigd Chinees ook wordt gebruikt als vervanging van (dezelfde uitspraak sōng), wat een geheel ongerelateerde basisbetekenis heeft (‘los, ontspannen’).

Aangezien de pollen van dennenbomen goed zichtbaar en talrijk kunnen zijn, vind ik Rexroth’s keuze fraaier.

3. De vertaling van Slauerhoff is gebaseerd op de Franse versie van Hsu, maar Slauerhoff gaat zijn eigen weg.