Gevoelsmatig heb ik nooit kunnen begrijpen waarom zoveel mensen (m/v) zo’n lol hebben in het kleineren van andere mensen. Maar als ik ga nadenken over redenen zie ik diverse mogelijkheden. Bijvoorbeeld de mogelijkheid dat kleineren een evolutionaire basis heeft, ten behoeve van het creëren en onderhouden van een (voor jou voordelige) sociale hiërarchie. Of psychologische compensatie voor de daadwerkelijke organisatorische structuur (wanneer iemand een lage positie heeft). Of psychologische compensatie voor gebrek aan zelfrespect.
Als de drijfveer om te kleineren evolutionair in ons ingebakken zit betekent dat natuurlijk niet dat we daaraan gehoor moeten geven. Gewelddaden hebben vaak ook een evolutionaire basis, maar de meesten van ons hebben geleerd die drijfveer te negeren. Het lijkt me ook geen goede manier om om te gaan met onvrede over de hiërarchie waarin je moet werken. En je eigen psychologische problemen afreageren op anderen is gewoon supertriest.
Ik denk dat de (tijdelijke) lol en de (tijdelijke) emotionele opwaardering van je ego kortzichtig zijn, aangenomen dat je plezierig en productief wilt samenwerken. Het verpest de relatie met de persoon die je kleineert, of het nu een collega, een ondergeschikte of een meerdere is in de organisatorische structuur. Het verpest ook de sfeer in je leven meer algemeen. De bewering dat het “gewoon” mogelijk moet zijn om een beetje lol te hebben op deze manier, en dat de slachtoffers niet zo “overgevoelig” moeten zijn lijkt me dan ook onjuist.
